De gemeente doet onderzoek naar lood in de grond

In heel Nederland zijn er plekken waar nog lood in de grond zit. Ook in Diemen. De gemeente onderzoekt of en waar er te veel lood in de grond zit. Daarvoor heeft Diemen een subsidie gekregen van de provincie Noord-Holland. Dit doen we voor de zekerheid.

In Diemen zijn er gebieden waar op basis van historie of algemene onderzoeksgegevens verwacht wordt dat er te hoge loodgehaltes aanwezig zijn. Of er op een specifieke plek ook echt te veel lood wordt gevonden, is nog maar de vraag. Vaak is er al schone grond aangevoerd bij de bouw of onderhoud. Ook als een plek betegeld is, is er geen risico. De verwachting is dat er maar op een paar plekken te hoge loodgehaltes worden gemeten. 

Relatief veel lood in de grond hoeft op zich geen gezondheidsprobleem te zijn, zolang je het niet binnenkrijgt. Daarom is het goed om te weten waar er te veel lood in de grond zit en die plekken schoon te maken.

De gemeente begint met het onderzoeken van plaatsen waar kinderen spelen, zoals schoolpleinen en speelplaatsen. Ook moestuinen worden onderzocht. Het onderzoek wordt in het tweede kwartaal van 2024 uitgevoerd. Als er schoonmaak nodig is, volgt dat later dit jaar. Hieronder vindt u meer informatie.

Waarom doen we dit onderzoek?

Tegenwoordig krijgen kinderen veel minder lood binnen dan de mensen vroeger. Dit komt bijvoorbeeld door het verbod op het gebruik van lood in benzine en het vervangen van loden drinkwaterleidingen. Wel kunnen zij lood binnenkrijgen wanneer zij in contact komen met grond waar lood in zit. Bijvoorbeeld als ze hun handen in hun mond stoppen tijdens het spelen op met lood vervuilde grond. De laatste jaren is steeds meer bekend geworden over de schadelijkheid van lood in de bodem voor jonge kinderen tot zes jaar. Als zij teveel lood binnenkrijgen kan dat gevolgen hebben voor hun hersenen. Die ontwikkelen zich dan minder goed. Hierdoor krijgen deze kinderen een iets lager IQ. Het is daarom belangrijk dat kinderen zo weinig mogelijk lood binnenkrijgen. Er zijn veel zaken die bepalen hoe intelligent een kind wordt. Het is daarom niet mogelijk om bij één kind te zeggen of het minder intelligent is geworden doordat het lood binnenkreeg.

Nu zijn er ook normen voor opgesteld en sinds 1 januari 2024 is de gemeente meer verantwoordelijk voor de meeste bodemverontreinigingen. Daarom begint de gemeente met het onderzoeken van plaatsen waar kinderen spelen, zoals schoolpleinen en speelplaatsen. Ook moestuinen worden onderzocht. Het onderzoek van speelplekken, schoolpleinen en moestuinen wordt in het tweede kwartaal van 2024 uitgevoerd. Als er schoonmaak nodig is, volgt dat later dit jaar. In 2025 kunnen particulieren hun tuin laten onderzoeken als zij dat willen. 

Hoe gaat het onderzoek?

Het onderzoek gaat heel snel. Voor lood is speciale apparatuur gemaakt waarmee meteen het loodgehalte kan worden vastgesteld. Het gaat om de eerste halve meter grond, tot die diepte worden er met een kleine grondboor gaatjes geboord om monsters te nemen. De uitslag is snel duidelijk en wordt zo snel mogelijk bekend gemaakt. In de regel na ongeveer een week.

Welke speelplekken worden er onderzocht? 

Binnen de gemeente Diemen bestaan gebieden die mogelijk te hoge loodgehaltes bevatten. Dat weten we door de geschiedenis van die plek of andere onderzoeken. Lood kent vele herkomsten en de  verontreiniging heeft daardoor vele oorzaken. Alleen door te meten weten we zeker of deze verwachting waar is. Om voor eens en altijd duidelijkheid te krijgen is besloten niet te kijken naar verwachting maar elke speelplek die geheel of deels onverhard is en nog de oorspronkelijke bodem heeft te onderzoeken. Dat zijn er 51, verspreid over heel Diemen. 

Welke schoolpleinen worden onderzocht?

Binnen de gemeente Diemen bestaan gebieden die mogelijk te hoge loodgehaltes bevatten. Dat weten we door de geschiedenis van die plek of andere onderzoeken. Lood kent vele herkomsten en de verontreiniging heeft daardoor vele oorzaken. Alleen door te meten weten we zeker of deze verwachting waar is. Om voor eens en altijd duidelijkheid te krijgen is besloten niet te kijken naar verwachting maar elk schoolplein dat geheel of deels onverhard is en nog de oorspronkelijke bodem heeft, te onderzoeken. De gemeente gaat de pleinen van 14 scholen, buitenschoolse opvang en kinderdagverblijven onderzoeken. De instellingen waar onderzoek wordt gedaan, zijn op de hoogte.  

Onderzoek moestuinen

Binnen de gemeente Diemen bestaan gebieden die mogelijk te hoge loodgehaltes bevatten. Dat weten we door de geschiedenis van die plek of andere onderzoeken. Lood kent vele herkomsten en de verontreiniging heeft daardoor vele oorzaken. Alleen door te meten weten we zeker of deze verwachting waar is. Om voor eens en altijd duidelijkheid te krijgen is besloten niet te kijken naar verwachting maar elk tuincomplex te onderzoeken. In de gemeente onderzoeken we 10 volks- of moestuinen. De besturen van de tuincomplexen waar onderzoek wordt gedaan, zijn op de hoogte. 

Wat gebeurt er als er te veel lood wordt gevonden op een plek?

Als er op schoolpleinen of speelplekken te hoge loodgehaltes worden gemeten zal de bodem in de tweede helft van 2024 schoongemaakt worden. Voor moestuinen is het maatwerk en is verder overleg noodzakelijk. 

Wat kunt u in de tussentijd zelf doen om te voorkomen dat u of uw kind lood binnenkrijgt?
  • Laat kinderen hun handen wassen na het buitenspelen 
  • Laat kinderen niet op onbedekte verontreinigde bodem (‘kale bodem‘) spelen 
  • Bedek de bodem in uw tuin met gras, struiken of vaste planten 
  • Een kunstgrasmat of bestrating, het liefst waterdoorlatend, zijn afdoende bedekkingen
  • Kies voor een zandbak met schoon zand 
  • Kweek groenten en fruit in plantenbakken met schone grond (potgrond of tuinaarde) 
  • Was zelfgekweekte groenten en fruit grondig 
  • Was zelf uw handen na het tuinieren in eigen tuin en voor het eten 
  • Ga de inloop van grond in huis tegen door schoenen uit te doen of goed te vegen  
  • Stofzuig of dweil regelmatig uw huis 
  • Vervang loden waterleidingen 
Contact

Als u meer informatie wilt over dit project kunt u contact opnemen met de projectleider:
Cees Toes,
E-mail: cees.toes@diemen.nl
Telefoon: 06-54232795 

Voor vragen over de gezondheidsrisico’s kunt u contact opnemen met de GGD:
Algemeen telefoonnummer 020-5555 405.
Website: www.ggd.amsterdam.nl/gezond-wonen/bodemverontreiniging